یکی از لوازم مصرفی موتور سیکلت، صفحه کلاچ است که پس از گذشت مدتی باید برای تعویض آن اقدام کرد. طول عمر صفحه کلاچ با توجه به نوع موتور سیکلت از 20 هزار تا 50 هزار متغیر است. کلاچ به عنوان رابط بین گیربکس و موتور است که با کلاچ و نیمکلاچ کردن زیاد آسیب میبیند؛ به همین دلیل زمانی که صفحه کلاچ در حال تمام شدن است باید برای تعویض سریع آن اقدام کرد. از سوی دیگر خیلی از افراد میپرسند که از کجا بفهمیم صفحه کلاچ موتور سیکلت تمام شده و به دنبال پاسخ دقیقی برای این پرسش هستند.
مهمترین عوامل تأثیرگذار بر روی حرکت موتور سیکلت، بررسی علائم ضعیف شدن صفحه کلاچ موتور سیکلت و همینطور زمان تعویض آن است. به طور کلی از این علائم میتوان به سفت شدن دنده موتور، گاز هرز و عدم حرکت، نداشتن شتاب و مصرف بالای بنزین اشاره کرد. البته تنها مشاهده این علائم کافی نیست و باید به صورت دقیقتر این موضوع را بررسی کنیم. پس تا انتهای این مطلب از مجله رسا همراه ما باشید.
صفحه کلاچ موتور سیکلت چیست؟
صفحه کلاچ به عنوان قسمتی از گیربکس موتور سیکلت محسوب میشود که بر روی موتور سیکلت برای انتقال نیرو تعبیه شده است و میتواند قدرت آن را افزایش دهد. از سوی دیگر صفحه کلاچ موتور سیکلت دارای قطعات مختلفی بوده که شامل دیسک کلاچ، دو شاخه کلاچ، بلبرینگ کلاچ، صفحه دنده، اهرمها و شاخکها است.
صفحه کلاچ دارای انواع مختلفی در موتورسیکلت است که شامل یک صفحهای، دو صفحهای، روغنی، خشک و اتوماتیک میشود. اینکه از کجا بفهمیم صفحه کلاچ موتور سیکلت تمام شده است، به صورت بصری امکانپذیر نخواهد بود؛ به همین دلیل باید با توجه به علائم و نشانهها، صفحه کلاچ را مورد بررسی قرار دهیم و برای تعویض آن اقدام کنیم.
معرفی انواع کلاچ
همانطور که اشاره شد، خیلی از افراد میپرسند، از کجا بفهمیم صفحه کلاچ موتور سیکلت تمام شده، برای پاسخ به این پرسش بهتر است که ابتدا با انواع کلاچ آشنا شوید. به طور کلی کلاچها به دو دسته تقسیم میشوند که در ادامه به معرفی آنها میپردازیم:
کلاچ خشک
این کلاچها کاملاً خشک بوده و در روغن و روان کننده غلتانده نشدهاند. کلاچ خشک از عملکرد بهتری نسبت به کلاچ تر برخوردار است، با این حال دوام کمتری دارد. به طور کلی میتوان گفت که مزیت این کلاچ روغنی نبودن آن است و این مورد از هدر رفتن قدرت موتور جلوگیری میکند.
کلاچ تر
این کلاچها به منظور کاهش ساییدگی و روان شدن در روان کنندهها غلتانده شدهاند. البته ساختار کلی آنها مشابه کلاچهای خشک است ولی صفحات اصطکاکی همیشه به دلیل گردش روغن مرطوب هستند. کلاچهای تر سر و صدای کمتری در مقایسه با مدلهای دیگر کلاچ از خود تولید میکنند؛ زیرا در این حالت ضریب اصطکاک به سبب حضور روغن روی صفحات کاهش پیدا خواهد کرد.
در کلاچ تر، روغن به صورت دائم در جریان است و انتقال حرارت در آن سریعتر صورت میگیرد؛ از این رو صفحه کلاچ قادر به تحمل لغزش در مدت زمان طولانیتری است. از مزایای دیگر این کلاچ میتوان به عمر طولانی و قابلیت نگهداری راحت اشاره کرد. علاوه بر اینها، کلاچهای تر فضای کمتری را اشغال کرده و سازندگان موتور سیکلت تمایل بیشتری به استفاده از این کلاچ برای تولید محصولات خود دارند.
اصول استفاده از کلاچ چیست؟
برای استفاده درست از هر نوع سیستم کلاچ لازم است تا با منطقه اصطکاک آشنایی داشته باشید. همچنین این مورد پیش از پرداختن به سوال از کجا بفهمیم صفحه کلاچ موتور سیکلت تمام شده است نیز اهمیت خواهد داشت.
البته منطقه اصطکاک برای موتورسیکلت میتواند سخت باشد؛ چرا که تنها با 0.5 میلیمتر از جابهجایی کلاچ، انتقال قدرت تغییر مییابد. با این وجود در صورتی که میخواهید به صورت حرفهای موتورسواری کنید، باید نکات زیر را در نظر داشته باشید.
- از چهار انگشت خود در زمان کلاچ گرفتن استفاده کنید.
- در زمان تعویض به جاده توجه کنید تا کنترل موتور سیکلت شما در این راستا از دستتان خارج نشود.
- پیش از سوار شدن بر روی موتور لازم است تا از عملکرد کلاچ و نحوه استفاده از آن اطلاعات دقیقی داشته باشید تا هنگام استفاده دچار سردرگمی نشوید.
- در زمان موتور سواری آرامش خود را حفظ کنید.
از کجا بفهمیم صفحه کلاچ موتور سیکلت تمام شده؟
صفحه کلاچ موتور سیکلت، قسمتی از گیربکس است که وظیفه انتقال نیروی موتور به چرخدنده را بر عهده دارد و سبب حرکت موتور سیکلت میشود. این قطعه بر افزایش قدرت موتور سیکلت تأثیر زیادی میگذارد و به موتور سوارها این امکان را میدهد تا در حین حرکت بتوانند دنده موتور را عوض کنند. در ادامه پاسخ دقیقتر به پرسش از کجا بفهمیم صفحه کلاچ موتور سیکلت تمام شده است را به شما ارائه میدهیم:
شتاب نگرفتن موتور سیکلت
یکی از مهمترین و اصلیترین علائم تمام شدن و خرابی صفحه کلاچ، شتاب نگرفتن موتورسیکلت است. در صورت به پایان رسیدن عمر صفحه کلاچ و خراب شدن آن، قدرت موتور به گیربکس منتقل نمیشود. در واقع تأثیر صفحه کلاچ در شتاب موتور سیکلت این است که اگر موتورسوار گاز میدهد، شتاب موتور باید افزایش پیدا کند. این در حالی است که در صورت تمام شدن صفحه کلاچ، حتی با گاز دادن زیاد نیز موتور قادر به شتاب گرفتن نیست. افزون بر اینها، در شتاب اولیه موتور نیز موتورسوار مجبور به گاز دادن زیاد است، در غیر این صورت موتور سیکلت شروع به حرکت نمیکند.
بروز مشکل در تعویض دنده
بروز مشکل در تعویض دنده یکی دیگر از پاسخهایی است که میتوان به پرسش از کجا بفهمیم صفحه کلاچ موتور سیکلت تمام شده داد. در این حالت تعویض دنده با مشکل مواجه میشود و همزمان یک صدای عجیب نیز به گوش میرسد؛ به عبارت دیگر علت صدا دادن صفحه کلاچ موتور سیکلت در زمان تعویض دنده، خرابی و تمام شدن آن است. در این مواقع هر چه زودتر باید برای تعویض صفحه کلاچ و همینطور تعمیر موتورسیکلت اقدام کرد.
لغزش یا شل شدن کلاچ موتور سیکلت
یکی دیگر از نشانههای تمام شدن صفحه کلاچ موتور سیکلت این است که شتاب و سرعت با بالا بردن دنده بیشتر نمیشود. این مشکل به دلیل لغزش یا شل شدن کلاچ موتور سیکلت رخ میدهد. لغزش کلاچ در اثر خرابی و فرسودگی صفحه کلاچ اتفاق میافتد. البته عوامل دیگری همچون روغنکاری ناکافی، گشتاور نامناسب، گرمای بیش از حد در اثر راندن تهاجمی موتور و همینطور پایین بودن کیفیت ساخت کلاچ نیز در لغزش آن نقش دارند.
سیاه شدن روغن موتور
یکی دیگر از نشانههای تمام شدن صفحه کلاچ موتور سیکلت، سیاه شدن زودهنگام روغن موتور است. در صورتی که به تازگی روغن موتور خود را تعویض کردهاید، اما متوجه سیاه شدن آن شدهاید، باید برای تعویض صفحه کلاچ اقدام کنید.
مشکل تعویض دنده موتور سیکلت
عدم امکان تعویض دنده یکی دیگر از علائم تمام شدن صفحه کلاچ موتور سیکلت است. در صورتی که به سختی دنده موتور سیکلت خود را تعویض میکنید و یا در زمان انجام این کار صداهای عجیبی به گوش شما میرسد، باید هر چه سریعتر برای تعویض صفحه کلاچ اقدام فرمایید.
استشمام بوی سوختگی
در صورتی که پس از طی کردن مسافتهای طولانی با موتور سیکلت خود بوی سوختگی را حس کردید، احتمالاً صفحه کلاچ تمام شده است. برای اطمینان از این موضوع میتوانید قطعه درپوش کلاچ را بردارید، در صورتی که بوی تندی به مشامتان رسید، از تمام شدن صفحه کلاچ خود اطمینان حاصل کنید.
از دیگر علائم خرابی صفحه کلاچ میتوان به چسبندگی کلاچ در حین موتور سواری، کاهش ناگهانی مسافت پیموده شده، گیر کردم اهرم کلاچ، صدای جیرجیر و ساییده شدن با افزایش تدریجی صدا، کاهش قدرت اولیه موتور و جلو نرفتن موتور در سربالاییها اشاره کرد.
سخن پایانی
یکی از قطعات یدکی مهم موتور سیکلت، صفحه کلاچ آن است که وظیفه انتقال نیرو و همینطور افزایش سرعت موتور سیکلت را بر عهده دارد. از این رو برای خیلی از صاحبان موتور سیکلت سوال از کجا بفهمیم صفحه کلاچ موتور سیکلت تمام شده، پیش میآید. همانطور که میدانید، صفحه کلاچ موتور سیکلت بعد از مدتی تمام میشود و باید قبل از تمام شدن و بروز مشکلات دیگر برای تعویض آن اقدام شود. از رایجترین علائم تمام شدن صفحه کلاچ موتور سیکلت میتوان به شتاب نگرفتن موتور سیکلت، بروز مشکل در تعویض دنده، لغزش یا شل شدن کلاچ موتور سیکلت، سیاه شدن روغن موتور، مشکل تعویض دنده موتور سیکلت، استشمام بوی سوختگی و غیره اشاره کرد.
سوالات متداول
- از کجا بفهمیم صفحه کلاچ موتور سیکلت تمام شده است؟
برای این کار باید موتور خود را به دنده بزنید تا در زمان رها کردن کلاچ، موتور بپرد و یا زود خاموش شود. در زمان عوض کردن دنده و همینطور ول کردن کلاچ در حین راه باید احساس کنید که به عقب کشیده میشوید، در غیر این صورت صفحه کلاچ موتور سیکلت شما تمام شده است.
- آیا صفحه کلاچ بر شتاب موتور سیکلت اثرگذار است؟
بله، صفحه کلاچ بر شتاب موتور سیکلت تأثیر زیادی دارد، به طوری که در صورت تمام شدن آن، موتور سیکلت شتاب کافی نخواهد داشت.
- علت شل شدن کلاچ موتور سیکلت چیست؟
فرسوده شدن سیم کلاچ، تمام شدن صفحه کلاچ موتور سیکلت، باز شدن پیچهای تنظیم کلاچ بر اثر لرزش موتور از علل شل شدن کلاچ موتور سیکلت محسوب میشوند.
- زمانی که صفحه کلاچ موتور سیکلت تمام شود باید چه کاری انجام دهیم؟
زمانی که صفحه موتور به اتمام میرسد، موتور روشن میشود؛ اما وقتی موتور را به دنده میزنید و قدرت راه رفتن ندارد، یعنی کلاچ موتور سفت است و در این حالت باید کلاچ موتور را شل و آزاد کرده و بعد موتور سیکلت خود را به تعمیرگاه فرستاده و صفحه آن را تعویض کنید.