با معنای اعداد و کد های روی لاستیک خودرو آشنا شوید

از ابتدای انقلاب صنعتی طی قرن هجدهم میلادی تا به امروز، کالاهای صنعتی با استفاده از اعداد و ارقام خاصی نسبت به یکدیگر متمایز شده‌اند. برای مثال تلفن‌های همراه یک شماره سریال خاص دارند و خودروها نیز با مواردی همچون شماره شاسی یا شماره بدنه از یکدیگر جداسازی می‌شوند. روش جداسازی لاستیک‌ها نیز استفاده از معانی و مفاهیم اعداد روی تایر است. این کار به مشتریان کمک می‌کند تا در دنیایی از تایرهای مشابه یا متنوع، بتوانند لاستیک‌های مدنظر خود را پیدا کنند.

هنگامی که برای خرید یک لاستیک به فروشگاه مجازی یا حقیقی عرضه تایر مراجعه می‌کنید، نیاز به خرید تایر مشخص و منحصر به فردی دارید. برای یافتن تایر مد نظر خود، لازم است تا به معانی و مفاهیم اعداد روی لاستیک توجه داشته باشید؛ اما این اعداد و نشانه‌ها چه هستند و چگونه می‌توان به وسیله آن‌ها تایرها را از یکدیگر جداسازی کرد؟ در این مطلب از مجله رسا با ما همراه باشید تا به بررسی معنی کدهای روی لاستیک ماشین بپردازیم.

اعداد روی لاستیک خودرو چه معنی‌هایی دارند؟

نخستین پرسشی که پس از مشاهده معانی و مفاهیم اعداد روی لاستیک برای بیننده پیش می‌آید، این است که این اعداد چه معنایی دارند؟ روی هر تایر انبوهی از ارقام و نوشته‌های مختلف درج شده است که هر کدام از آن‌ها یک ویژگی تایر را بیان می‌کنند؛ در ادامه به معانی برخی از آن‌ها اشاره کرده‌ایم:

برند لاستیک، بارزترین نوشته روی تایر

می‌توان گفت که بزرگ‌ترین نشانه تشخیص هر لاستیک، برند آن است. برند لاستیک بزرگ‌ترین نوشته روی هر تایر است که با استفاده از آن می‌توان سازنده تایر را شناسایی کرد. سازندگان تایر برند خود را با طرح گرافیکی منحصر به فردی روی محصول خود درج می‌کنند. همچنین اگر برند آن‌ها یک لوگو منحصر به فرد داشته باشد، آن را نیز روی تایر درج می‌کنند. علاوه بر برند لاستیک، نام کشور سازنده نیز روی تایرها درج می‌شود؛ بنابراین مشتریان می‌توانند به راحتی تشخیص دهند که کدام برند متعلق به کدام کشور است.

نوع لاستیک، دیگر نوشته متمایز روی تایر

دیگر نوشته روی تایر که معانی و مفاهیم اعداد روی لاستیک را منعکس می‌کند، نوع آن تایر است. امروزه انواع مختلفی از تایرها را در بازار می‌توان یافت که شامل لاستیک‌های تابستانی، زمستانی و چهار فصل هستند. تولیدکنندگان برای متمایز کردن محصول خود، با استفاده از علائم خاصی نوع لاستیک را به مشتری معرفی می‌کنند.

تایرهای تابستانی که نوع معمول لاستیک هستند، با نوشته Summer یا علامت آفتاب متمایز می‌شوند. این علامت نشان دهنده آن است که می‌توانید از این تایر در فصل تابستان استفاده کنید. تایرهای زمستانی علامت کوه با یک دانه برف را روی خود دارند. این علامت نشان می‌دهد که تایر فوق از نوع زمستانی است. تایرهای چهارفصل نیز با علامت M+S شناخته می‌شوند. این علامت بیان می‌کند که می‌توانید از تایر یاد شده در گل و برف استفاده کنید.

نوشته‌های مربوط به حداکثر سرعت قابل تحمل

هرکدام از لاستیک‌های موجود در بازار، قادر به تحمل محدوده خاصی از سرعت هستند؛ بنابراین بایستی هنگام خرید تایر به این بخش از معانی و مفاهیم اعداد روی لاستیک توجه ویژه‌ای داشته باشید. این بخش با حروف انگلیسی مشخص می‌شود. هر چه نوبت حرف در الفبای انگلیسی جلوتر باشد، لاستیک قادر به تحمل حداکثر سرعت بیشتری است. برای مثال لاستیکی که حرف W روی آن درج شده باشد، بیشتر از لاستیک با حرف V‌ سرعت را تحمل می‌کند.

هرکدام از حروف درج شده روی لاستیک، متناظر با یک محدوده سرعت برحسب کیلومتر هستند. برای مثال لاستیکی که حرف T‌ روی آن درج شده باشد، قادر است تا حداکثر سرعت 190 کیلومتر بر ساعت را تحمل کند. اگر از اتومبیل خود برای سفرهای بین شهری و جاده‌ای استفاده می‌کنید، بایستی توجه ویژه‌ای به این بخش داشته باشید.

ارقام و حروف مربوط به سایز لاستیک

مهم‌ترین بخش از معانی و مفاهیم اعداد روی تایر، مربوط به ارقام سایز لاستیک هستند. این ارقام شامل قطر چرخ، پهنا و فاق لاستیک هستند. با استفاده از این ارقام می‌توان فهمید که هر لاستیک برای کدام رینگ مناسب است. رینگ هر خودرو تنها از تعداد محدودی اندازه لاستیک پشتیبانی می‌کند و برای تغییر ابعاد لاستیک، لازم است تا ابعاد رینگ خودرو را تغییر دهید. در قسمت‌های بعدی مطلب این موضوع را به صورت گسترده پوشش خواهیم داد.

ارقام مربوط به تاریخ تولید لاستیک

یکی دیگر از بخش‌های مهم معانی و مفاهیم اعداد روی تایر، تاریخ تولید لاستیک است. این تاریخ به صورت یک عدد چهار رقمی روی لاستیک درج شده است. دو رقم نخست این عدد نشان دهنده هفته و دو رقم دوم نشان دهنده سال تولید لاستیک هستند. برای مثال عدد 5020 نشان می‌دهد که لاستیک فوق در هفته 50 از سال 2020 تولید شده است.

تاریخ تولید لاستیک یکی از مهم‌ترین پارامترهای هر تایر است. این تاریخ به مصرف‌کننده نشان می‌دهد تا چه زمانی وقت دارد از تایر استفاده کند. عمر مفید تایرها حدود 5 سال است و در صورت نگهداری صحیح، به حدود یک دهه نیز می‌رسد؛ بنابراین هنگام خرید لاستیک، بایستی اولویت را به تایری بدهید که تاریخ تولید جدیدتری دارد.

چگونه با استفاده از روی اعداد بفهمیم کدام لاستیک برای چه خودرویی مناسب است؟

در قسمت قبل به برخی از مهم‌ترین معانی و مفاهیم اعداد روی تایر اشاره کردیم که یکی از آن‌ها مربوط به اندازه لاستیک بود. ارقام مربوط به این بخش نشان می‌دهند که هر تایر برای استفاده در چه خودرویی مناسب است. با این حال اعداد بخش سایز تایر ممکن است اندکی گیج کننده باشند. به همین دلیل در این بخش، به شما نشان می‌دهیم چطور می‌توانید با استفاده از این اعداد، متوجه شوید کدام تایر برای چه خودرویی مناسب است.

سایز تایر به صورت ترکیبی از عدد و حروف روی هر لاستیک نوشته می‌شود. برای مثال می‌توان به ترکیب 205/65R15 اشاره کرد. این ترکیب شامل سه بخش است که در ادامه به بررسی هرکدام از آن‌ها خواهیم پرداخت:

عدد اول، پهنا لاستیک

نخستین رقم این ترکیب که در مثال ما 205 عنوان شده است، پهنا یا عرض لاستیک را نشان می‌دهد. هر چقدر این عدد بزرگ‌تر باشد، لاستیک خریداری شده پهنای بیشتری دارد و محدوده بزرگ‌تری را پوشش می‌دهد. این رقم بر حسب میلی‌متر بیان می‌شود؛ بنابراین عرض لاستیک مثال ما، معادل 205 میلی‌متر است.

به طور معمول می‌توان برای هر خودرو از تایرهای پهن‌تر نیز استفاده کرد. برای مثال پهنا استاندارد لاستیک اکثر خودروهای ایران‌خودرو همچون پژو 405، سمند و پارس معادل 185 میلی‌متر اعلام شده است. با این حال برخی مالکان برای افزایش چسبندگی خودرو، از تایرهای پهن‌تر با عرض 195 یا 205 میلی‌متر استفاده می‌کنند. این رویه در سایر خودروها نیز مشاهده می‌شود. برای مثال مالکان پراید می‌توانند به جای تایر استاندارد با پهنا 165، از تایر پهن‌تر 175 میلی‌متری استفاده کنند.

محدوده پهنا قابل پوشش توسط هر رینگ محدود است، بنابراین شما نمی‌توانید هر تایری را روی یک رینگ نصب کنید. محدوده عرض مناسب لاستیک هر خودرو در دفترچه راهنمای آن ذکر شده است. علاوه بر آن شما می‌توانید از طریق مصاحبه با متخصصان، در مورد پهنا هر لاستیک و عرض مناسب رینگ اتومبیل خود اطلاع پیدا کنید.

عدد دوم، فاق لاستیک

عدد دوم در ترکیب سایز لاستیک، نشان دهنده فاق یا اندازه دیواره آن است. این بخش نیز یکی از قسمت‌های مهم معانی و مفاهیم اعداد روی تایر را نشان می‌دهد. هر چقدر دیواره یک تایر کوچک‌تر باشد، خودرو عملکرد بهتری در هندلینگ خواهد داشت چرا که تمایل آن برای چرخش در پیچ‌ها بیشتر می‌شود.

فاق خودرو درصدی از عرض یا پهنا لاستیک را تشکیل می‌دهد. البته این عدد به تنهایی نشان دهنده اندازه دیواره تایر نیست. برای محاسبه این پارامتر، لازم است تا از فرمول زیر استفاده کنید.

اندازه دیواره یا فاق به میلی‌متر = 100 ÷ اندازه فاق × پهنا

در مثال بالا که تایر 205/65R15 را مورد بررسی قرار دادیم، اندازه دیواره تایر 133.25 است. به یاد داشته باشید که برای استفاده از تایرهایی با دیواره کوتاه، نیاز به تغییر رینگ خودرو خواهید داشت. رینگ‌های استاندارد خودرو از تایرهایی با ابعاد دیواره متوسط استفاده می‌کنند.

ترکیب عدد و رقم پایانی، رینگ خودرو

بخش سوم ترکیب هر لاستیک، اندازه رینگ خودرو را نشان می‌دهد. این بخش یکی از قسمت‌های مهم معانی و مفاهیم اعداد روی لاستیک بوده که نشان می‌دهد هر لاستیک مناسب چه خودرویی است. این بخش رینگ سازگار با لاستیک را نشان می‌دهد؛ به عبارت دیگر با خواندن این قسمت می‌توان فهمید که این تایر مناسب چه خودرویی است.

رینگ مناسب هر لاستیک به صورت ترکیب حرف انگلیسی R و یک عدد دو رقمی عنوان می‌شود. این عدد سایز رینگ خودرو را برحسب اینچ نشان می‌دهد. در مثال ما یعنی ترکیب 205/65R15، ابعاد رینگ خودرو به صورت R15 درج شده است. این بخش نشان می‌دهد که لاستیک یاد شده برای استفاده در رینگ 15 اینچ مناسب خواهد بود؛ بنابراین مالکین خودروهای سمند و تندر 90، می‌توانند از این تایر بهره ببرند.

سایز رینگ هر خودرو در دفترچه راهنمای آن ذکر شده است. همچنین متخصصان حوزه لاستیک با سایز رینگ انواع خودروهای داخلی و خارجی آشنا هستند؛ بنابراین اگر نمی‌دانید سایز رینگ اتومبیلتان چیست، به دفترچه راهنما مراجعه کنید یا از یک متخصص کمک بخواهید. هر رینگ از تعداد تایر محدودی پشتیبانی می‌کند و برای استفاده از تایرهای بزرگ‌تر و عریض‌تر، لازم است تا رینگ اتومبیل خود را تغییر دهید. برای مثال رینگ استاندارد خودرو پژو 206 چهارده اینچ است اما مالکان این خودرو می‌توانند از رینگ‌های 15، 16 و 17 اینچ نیز روی اتومبیل خود بهره ببرند.

کدام عدد اندازه قطر و شعاع لاستیک را نشان می‌دهد؟

تا این بخش از مطلب، به بررسی مهم‌ترین معانی و مفاهیم اعداد روی تایر پرداختیم. مصرف‌کنندگان با در اختیار داشتن اطلاعات فوق، می‌توانند یک تایر کارآمد را برای اتومبیل خود خریداری کنند. با این حال برخی مشتریان نیاز به اطلاعات بیشتری برای انتخاب تایر دارند. تولیدکنندگان نیز برای جلب نظر این گروه از افراد، شاخص‌های جزئی‌ دیگری را روی تایرها درج می‌کنند. یکی از این شاخص‌ها، قطر شعاع لاستیک را نشان می‌دهد. همچنین مشخصه دیگری برای نوع مواد مصرفی در تایر وجود دارد.

در قسمت قبلی به اندازه قطر لاستیک اشاره کردیم. این مشخصه یکی از چند معیار مربوط به سایز لاستیک است. عدد مربوط به قطر لاستیک پس از حرف R به نمایش در می‌آید. این عدد دو رقمی و بر حسب اینچ است. برای مثال در لاستیک R16، شاهد یک تایر با قطر 16 اینچ هستیم. این رقم تناسب دقیقی با سایز رینگ خودرو دارد.

برای کسب اطلاع از مواد مصرف شده در لاستیک، نیاز به دقت بیشتری دارید. تولید کنندگان این ارقام را روی قسمت انتهایی لاستیک و به صورت چاپ ریز درج می‌کنند. این ارقام بعد از تاریخ تولید لاستیک درج شده‌اند و مواد استفاده شده در ساخت تایر را برحسب درصد بیان می‌کنند. همچنین میزان فشار هوای مناسب تایر نیز در این بخش قابل مشاهده است.

Treadwear یا شاخص سایش لاستیک چیست؟

حتماً از فروشندگان لاستیک این موضوع را شنیده‌اید که برخی تایرها بافت نرمی دارند و بیشتر ساییده می‌شوند، در حالی که برخی تایرهای دیگر در مقابل سایش مقاوم هستند. برای درک میزان سایش لاستیک‌ها، یک شاخص وجود دارد که بخشی از معنی کدهای روی لاستیک است. این شاخص Treadwear نام دارد که میزان سایش لاستیک را مشخص می‌کند.

شاخص Treadwear به صورت یک عدد سه رقمی بیان شده است. هرچقدر این عدد بزرگ‌تر باشد، لاستیک در برابر سایش مقاومت بیشتری دارد و بنابراین مدت بیشتری عمر می‌کند. برای مثال مقاومت یک لاستیک در برابر سایش با شاخص Treadwear 180، بیشتر از لاستیک مشابه با Treadwear150 است. این شاخص نیز تأثیر قابل توجهی بر تصمیم خرید مصرف‌کنندگان دارد. شاخص سایش بین معانی و مفاهیم اعداد روی تایر یک مشخصه مهم محسوب می‌شود، چرا که به مصرف‌کنندگان اجازه می‌دهد تا تایرهای مقاوم‌تری را خریداری کنند. هرچقدر تایر خریداری شده عمر بیشتری داشته باشد، مدت زمان مورد نیاز برای تعویض تایرها افزایش خواهد یافت.

به چه علتی از معانی و مفاهیم اعداد روی تایر استفاده می‌کنند؟

اکنون که به انتهای مطلب معنی کدهای روی لاستیک رسیده‌ایم، ممکن است این پرسش برای شما پیش آید که چرا تولیدکنندگان از این ارقام برای متمایز ساختن تایرهای مختلف استفاده می‌کنند؟ در پاسخ باید گفت که صنعت تولید تایر نیز همانند بسیاری دیگر از صنایع، استانداردهای خاص خود را دارد. تمامی تولیدکنندگان نیز ملزم به رعایت این استانداردها هستند. معانی و مفاهیم اعداد روی تایر یک قرارداد جهانی برای متمایز ساختن محصولات در حوزه تایر هستند. مشتریان با استفاده از این اعداد و ارقام می‌توانند در مورد تمامی ویژگی‌های یک تایر، کسب اطلاع کنند. علاوه بر آن استفاده از این اعداد و ارقام مقایسه بین تایرها را برای مصرف‌کنندگان آسان می‌کند. معیارهای کمی همواره بهتر از معیارهای کیفی قابل مقایسه هستند و موجب افزایش سرعت خرید مصرف‌کنندگان می‌شوند.

جمع بندی

لاستیک یک کالای صنعتی بوده و به همین دلیل لازم است تا مصرف‌کنندگان این کالا، با معانی و مفاهیم اعداد روی تایر به خوبی آشنا باشند. تایرها همانند هر محصول دیگر، با ارقام خاصی به مشتریان معرفی می‌شوند که هرکدام از این ارقام و حروف نشان دهنده کارایی یا عدم کارایی لاستیک است. کسب اطلاع دقیق از معانی و مفاهیم اعداد روی لاستیک به مصرف‌کنندگان کمک می‌کند تا انتخاب صحیحی داشته باشند.

سوالات متداول

• آیا استفاده از لاستیک پهن، مصرف سوخت را افزایش می‌دهد؟

پاسخ این سوال مثبت است. استفاده از تایرهای پهن سبب می‌شود تا مصرف سوخت خودرو اندکی افزایش یابد، چرا که این تایرها برای چرخش به نیروی بیشتری نیاز دارند. با این حال در سوی مقابل، شما هندلینگ بهتر و چسبندگی بیشتر را دریافت خواهید کرد.

• آیا خرید تایر دست دوم منطقی است؟

انجام این کار توصیه نمی‌شود، چرا که خرید تایر دست دوم با مخاطرات ایمنی همراه است. با این حال خرید تایرهایی که مربوط به خودروهای صفرکیلومتر هستند، می‌تواند برای گروهی از مشتریان مقرون به صرفه تمام شود.

• آیا نوع رینگ بر سلامت تایر تأثیرگذار است؟

بله. استفاده از رینگ‌های معتبر و دارای استاندارد موجب می‌شود که تایر از فشار اضافه مصون بماند. با این حال استفاده از رینگ‌های تقلبی، سلامت تایر اتومبیل شما را به خطر خواهد انداخت.